อัคราภิรักษศิลปิน
สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ทรงพระปรีชาสามารถล้ำเลิศในงานประณีตศิลป์ทุกแขนง ทรงตระหนักในคุณค่าแห่งความงามของศิลปะ และทรงทุ่มเทพระกำลังในการทำนุบำรุงงานศิลปะไว้เป็นสมบัติศิลป์แห่งแผ่นดินไทย พระองค์ทรงเป็นมิ่งขวัญของเหล่าช่างศิลปิน ทรงมีคุณูปการอย่างยิ่งในการอุปถัมภ์ช่างศิลปะ ทรงอนุรักษ์และฟื้นฟูงานศิลปะที่ใกล้จะสูญสิ้นให้กลับคืนมาสร้างคุณค่าและความภาคภูมิใจแก่ประชาชนชาวไทย พระมหากรุณาธิคุณในการทำนุบำรุงงานศิลปะมีอเนกประการ พระราชอัธยาศัยและพระราชนิยมในความเป็นไทย ทำให้พระองค์มีพระราชปณิธานและพระราชประสงค์จะเผยแพร่เอกลักษณ์แห่งความเป็นไทยให้เป็นที่รู้จักของชนทั่วโลก พระองค์ตั้งพระราชหฤทัยที่จะช่วยให้ชาวไทยมีงานศิลปหัตถกรรมเป็นอาชีพเสริมนอกเหนือจากเกษตรกรรมซึ่งเป็นอาชีพหลักเพื่อสร้างรายได้และแก้ไขปัญหาความยากจน ซึ่งนอกจากจะช่วยรักษาศิลปหัตถกรรมโบราณของไทยหลายชนิดมิให้เสื่อมสูญไปแล้ว ยังทำให้ราษฎรมีความภูมิใจในคุณค่าแห่งความสามารถของตน และนานาอารยประเทศได้ตระหนักในฝีมือและความเจริญทางศิลปวัฒนธรรมของไทย
กระทรวงวัฒนธรรมในนามคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติ จึงมีมติถวายพระราชสมัญญา “อัคราภิรักษศิลปิน” มีความหมายว่า “ศิลปินยิ่งใหญ่ผู้ปกปักรักษางานศิลปะ” แด่สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง เพื่อเฉลิมพระเกียรติเนื่องในโอกาสมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา 80 พรรษา 12 สิงหาคม 2555 และสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณที่สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ทรงปฏิบัติพระราชกรณียกิจนานัปการในการอนุรักษ์ ฟื้นฟู รักษา สร้างสรรค์ ส่งเสริม สืบทอด และพัฒนามรดกทางศิลปะของแผ่นดินให้เจริญรุ่งเรืองอย่างต่อเนื่อง เป็นที่ประจักษ์แก่สาธารณชนทั้งในประเทศและต่างประเทศ อันเป็นประโยชน์ยิ่งต่อพสกนิกรชาวไทยและชาติบ้านเมือง